Follydock - Ontwerpen voor Rotterdamse Heijplaat

23-06-2006 - Vanaf zaterdag 24 juni zijn er twee nieuwe tentoonstellingen in het Nederlands Architectuurinstituut te zien: "200 jaar Rijksbouwmeesters" en "Follydock". Architectuur.ORG was bij de preview.

de tentoonstelling (foto Bart van Hoek).

Over 200 jaar Rijksbouwmeesters is eerder al een artikel verschenen op Architectuur.ORG. In de tentoonstelling "Follydock - Ontwerpen voor Heijplaat" worden vijfenveertig nominaties gepresenteerd die voortkomen uit de ontwerpwedstrijd The International FollyDOCK Contest.

Een folly kan omschreven worden als een architectonische experiment, een visueel prikkelend en poëtisch bouwwerk. Een selectie van zo'n 20 tot 25 ontwerpen zal in 2007 - voor Rotterdam het Jaar van de Architectuur - gebouwd worden in de wijk Heijplaat. Omdat een snelle ontwikkeling voor het gebied nog niet is voorzien, initieerde beeldend kunstenaar Lowieke Duran The International FollyDOCK Contest.

De tentoonstelling wordt ingeleid door voorbeelden van follies uit de geschiedenis. Zo gebruikten landheren de folly als markeerpunt in het landschap om aan te geven tot hoe ver hun landerijen zich uitstrekten. Ze lieten daartoe replica's van gotische ruïnes of Chinese paviljoens bouwen. Ook architecten als Aldo Rossi, John Hejduk en Daniel Libeskind hebben follies ontworpen. Bernard Tschumi ontwierp voor het Parijse Parc de la Villette (1983) een aantal follies die op grid staan. Tegenwoordig is de folly vooral een uitingsvorm gebruikt door beeldend kunstenaars en landschapsarchitecten.

Uit de 398 ingezonden ontwerpen zijn vijfenveertig follies genomineerd door een jury. De jury bestond uit architect Marc Maurer, stedenbouwkundige Ashok Bhalotra, beeldend kunstenaars Thomas Schütte en Gusta Kullberg en schrijver Wim Meulenkamp. Afhankelijk van de realiseerbaarheid en sponsors zullen zo'n twintig follies worden gebouwd op Heijplaat. Deze zullen daar minimaal vier maanden blijven staan. De tentoonstelling laat originele ideeën zien. Voorbeelden zijn een met de wind meebuigende toren die waarschijnlijk gerealiseerd wordt, de inzending "De heersers van Heijplaat" die bestaat uit met doek bekleede kranen a la Christo en de met statische electriciteit werkende tunnel van Jinwei Lin (zie foto).

Heijplaat ligt op een schiereiland tussen de Eemhaven en de Waalhaven. Door de Rotterdamse Droogdok Maatschappij, een bedrijf dat schepen bouwde, is voor het personeel in 1913 een tuindorp gerealiseerd. Het gebied wordt nu voornamelijk gebruikt voor containeroverslag en dergelijke. Woningcorporatie Woonbron en ontwikkelingsmaatschappij Stadshavens Rotterdam N.V. zetten zich in voor de ontwikkeling van Heijplaat. Creatieve, educatieve en recreatieve functies worden toegevoegd en de wijk wordt deels gerestaureerd. Grootschalige bouw van woningen is door de milieu-eisen, geluidsrisico en gevaarlijke stoffentransport voorlopig niet mogelijk.