Sanatorium Zonnestraal
|
|
|
|
|
|
Locatie:
Loosdrechtse Bos 7, Loosdrechtse Bos, Hilversum
Coördinaten:
52°12'02'' N, 5°09'11'' O
Architect(en):
Johannes Duiker, Bernard Bijvoet
Start ontwerp - Oplevering:
1924 - 1932
Opdrachtgever:
Stichting Diamantbewerkers Koperen Stelenfonds
Constructeur:
Jan Gerko Wiebenga
Hoofdaannemer:
Meester´s Gewapend Betonbouw
Brutovloeroppervlak:
6.000 m²
Bouwkosten:
0,55 miljoen euro
Literatuur:
Wonen TABK, 1982-22; Architectuur in Nederland, Jaarboek 2003 - 2004; Sanatorium Zonnestraal, NAi Uitgevers, 2010; Architecten protesteren tegen verminking sanatorium Zonnestraal, Algemeen Handelsblad, 9-02-1962
Monument:
Rijksmonument
Dit herstellingsoord voor TBC-patiënten bestaat uit een hoofdgebouw, de twee patiënten- paviljoens (het Henri ter Meulenpaviljoen en Dresselhuyspaviljoen), vijf werkplaatsen en het dienstbodehuis De Koepel. Centraal op het 120 hectare grote terrein ligt het hoofdgebouw met aan beide zijden de patiëntenpaviljoens. Bepalend voor de oriëntatie en plaats voor deze drie gebouwen waren bezonning en een vrij uitzicht. De gebouwen boden plaats aan 128 patiënten. Een geplande uitbreiding met een derde en vierde paviljoen werd nooit gerealiseerd.
Het hoofdgebouw bestaat uit drie stroken op de begane grond die door een kruisvormige verdieping met elkaar verbonden zijn. Het maatsysteem is gebaseerd op eenheden van 1,5 meter. Het gebouw heeft een slanke in het werk gestorte betonnen draagconstructie met momentreducerende overstekken. De gevels zijn grotendeels in stalen glaspuien uitgevoerd.
Vanaf de jaren vijftig raakte Zonnestraal in verval. Het hoofdgebouw kreeg toevoegingen van architecten Bijvoet en Kloos en het Dresselhuyspaviljoen was een moderne ruïne.
De vervallen gebouwen worden sinds 1998 naar ontwerp van Wessel de Jonge en Hubert-Jan Henket gerestaureerd. Het hoofdgebouw is sinds 2004 in gebruik voor conferenties. Met de restauratie van het Dresselhuyspaviljoen in 2006-2009 werd het complex voltooid. Het dienstbodehuis De Koepel is ingericht als bezoekerscentrum. De overige gebouwen worden voor een revalidatiecentrum gebruikt.
Het Sanatorium is voorgedragen voor de Werelderfgoed van UNESCO.