De Bossche School

Stroming die ontstaat uit de Delftse School. Centraal figuur in deze stroming is priester en architect Dom Hans van der Laan (1904-1991), die het Plastisch getal introduceerde.

Het Plastisch getal

Van der Laan ontwikkelde het Plastisch getal, een stelsel verhouding door verheffing van de wiskundige formule van de gulden snede tot de derde macht. De wiskundige formule hiervoor is: breedte / lengte = lengte / hoogte = hoogte / lengte + breedte). Dit leidt tot de reeks van 7 verhoudingen, 1:1, 4:7, 3:7, 1:3, 1:4, 1:5 en 1:7. De wanddikte is de kleinste eenheid in deze reeks. Hans van der Laan ontwikkelde een "abacus" en "morphotheek", waarin deze verhoudingen tot uitdrukking komen. De "abacus" bestaat uit een reeks van 38 staafjes. De "morphotheek" bestaat uit blokken, staven, platen en de (niet tot een van deze categorieën behorende) blanke vormen.

Cursus Kerkelijke Architectuur

Belangrijk voor de Bossche School was de 3-jarige Cursus Kerkelijke Architectuur in Den Bosch in de periode 1946 tot en met 1973. De opleiding is opgericht om architecten te begeleiden bij de kerkelijke wederopbouw. Nico van der Laan, Cees Pouderoyen en Dom Hans van der Laan waren de docenten.

Architectuur en verspreiding

Een belangrijk kenmerk is dat de gebouwen sober zijn vormgegeven, waarbij vooral gebruik wordt gemaakt van de materialen baksteen, hout en beton. De gebouwen hebben een orthogonale opzet. De architecten maken gebruik van dikke wanden en een grote negge. De architecten ontwierpen ook meubels en andere gebruiksvoorwerpen. Kleurontwerpen voor de gebouwen werden vaak gemaakt door Wim van Hooff. Een grote reeks kerken, kloosters, woningen en stadhuizen uit de tweede helft van de vorige eeuw in Zuid Nederland zijn volgens deze stijl gebouwd. De religieuze gebouwen uit deze stroming worden bedreigd met sloop door teruglopend kerkbezoek.

Invloed hedendaagse architecten

Een hedendaags architect als Han Westelaken is beïnvloed door de Bossche School. Zijn gebouwen hebben qua vormgeving overeenkomsten met die van de Bossche School architecten, maar Westelaken past zelf niet het Plastische Getal toe om de proporties van zijn ontwerpen te bepalen.

Architecten

Aat Evers (1914 - 1997), Jan de Jong (1917 - 2001), Dom Hans van der Laan (1904 - 1991), Nico van der Laan (1908 - 1986), Cees Pouderoyen (1912 - 1993), Geert Sarlemijn (1909 - 1993) en Gerard Wijnen (1930 - 2020).