Recensie: Wim Quist - De magie van de ratio

09-02-2009 - Recentelijk is een vuistdikke monografie over architect Wim Quist verschenen. In 2007 kwamen auteur Auke van der Woud en fotograaf Kim Zwarts op het idee nog niet gepubliceerd materiaal uit te geven.

Afbeeldingen uit het besproken boek met van links naar rechts schetsen voor het L-gebouw van de Erasmus Universiteit in Rotterdam, het kantoor NV Luchthaven Schiphol en het Maritiem Museum te Rotterdam.

Zij publiceerden drie keer eerder (in 1989, 1992 en 2000) boeken over Quist. In "De magie van de ratio" is het niet eerder gepubliceerde materiaal gebundeld samen met teksten uit de eerdere publicaties en teksten en lezingen van Quist zelf.

Het werk van Quist beslaat een halve eeuw. Hij ontwierp musea, drinkwaterproductiebedrijven, kantoren, bruggen en enkele huizen. Ook meubels, inrichtingen voor tentoonstellingen en schilderijlijsten behoren tot zijn oeuvre. Geometrische vormen als rechthoeken en driehoeken, of later, cirkelvormen beschrijven de gebouwen van Quist. Hij ontwierp bijvoorbeeld het Maritiem Museum in Rotterdam (1981-1986), de plattegrond van dit gebouw bestaat uit een driehoek met een daarin geschoven rechthoek, en het kantoor voor de Suikerunie (1973-1976) waar een punt uit een kubus is genomen. In het Museum Beelden aan Zee te Scheveningen (1990-1994) werd een bestaande villa in de duinen uitgebreid met verdiepte expositiezalen. De in schoon beton uitgevoerde buitenwanden beschrijven twee cirkelsegmenten.

Net als in de eerdere publicaties is het grootste deel van het boek in zwart-wit uitgevoerd. Paginagrote zwart-wit foto's en enkele schetsen zonder toelichting vullen het grootste deel van het boek. Ze worden afgewisseld met teksten uit tijdschriften en redes van Quist. Hij verwijst hierin regelmatig naar de verschillen en overeenkomsten tussen kunst en architectuur. In een bijdrage voor het symposium "De veranderende bouwopgave" in 1984 maakt hij zich zorgen over de afnemende invloed van de architect in het bouwproces: "De architect zit in de put. De architect verliest terrein en ziet de anderen in het gat springen dat hij heeft laten ontstaan."

Pas verderop, achter in het boek, volgt de toelichting op de projecten met door Quist zelf geschreven omschrijvingen en heldere tekeningen, schetsen en een enkele impressie. De schetsen laten verschillende schaalniveaus zien, van plattegrond tot detail.

"De Magie van de ratio" geeft een zeer compleet overzicht van het werk van Quist. De fotografie van Zwarts sluit goed aan bij het sobere, strakke werk van Quist. Ook het recent werk komt in het boek aan bod, waaronder ontwerpen voor het Depot voor het Amsterdam Historisch Museum (2006-2010), het Glasmuseum te Leerdam (2003) en Spuisluizen in de Afsluitdijk (2002-2007) van de nu 79-jarige architect.

Informatie: Wim Quist, de magie van de ratio. / tekst: Auke van der Woud / fotografie: Kim Zwarts / vormgeving: Reynoud Homan / toelichting: Wim Quist / uitgever: Pale Pink Publishers / hardcover / Nederlands en Engelstalige editie / 632 pagina's / ISBN: 978-9081-0089-21.