Recensie: De Glazen Boerderij

01-07-2013 - "Waar ben ik? Is er zoiets als context? Wat is echt, wat is authentiek?" zijn enkele van de vragen die Winy Maas (MVRDV) zich stelt in "De Glazen Boerderij - Biografie van een gebouw." Dit boek beschrijft de geschiedenis van het Brabantse dorp Schijndel in relatie tot de bouw van dit door MVRDV ontworpen gebouw.

tekst: Bart van Hoek

Gerard Buenen, hoofdredacteur van het Schijndels Weekblad, vertelt over de geschiedenis van het Brabantse lintdorp dat zwaar beschadigd uit operatie Market Garden in de Tweede Oorlog komt. Dit verhaal gaat langzaam over in het verhaal van de Glazen Boerderij, dat begint met een brief van Winy Maas aan de toenmalige burgemeester over invulling van een lelijke plek in het centrum van Schijndel. Er worden vele plannen voor deze locatie ontwikkeld, waarvan een aantal door MVRDV, zoals een 'gat' in de Markt voor een nieuw theater en een markthal. Midden in het boek is een selectie met de vele krantenartikelen die over de plannen voor deze locatie zijn verschenen.

Burgemeester & Wethouders besluiten uiteindelijk een commissie in het leven te roepen waarin alle Schijndelse politieke partijen een stem hebben om tot een invulling van de Markt te komen. Het resultaat is bekend; de begin dit jaar opgeleverde Glazen Boerderij met commerciële ruimten. In 2007 wordt het project aanbesteed. De ondernemers Van den Brand & Remmers Projectontwikkeling deden het hoogste bod, 700.001 euro, en mochten de locatie ontwikkelen. Toch doet in Schijndel nog steeds een Telegraaf-achtig verhaal de ronde dat de gemeente De Glazen Boerderij zou hebben betaald.

Interessant is ook het inkijkje dat je in de opbouw van de door Frank van der Salm gefotografeerde en bewerkte beelden krijgt. Hij bewerkte zijn foto's tot complete gevelbeelden die op de glasplaten van De Glazen Boerderij zijn geprint. Vervolgens voegde hij schaduw van bomen en een 'vage' doorzicht van de tegenoverliggende verdieping toe om transparantie te suggereren. Tot slot werd de print op een aantal plaatsen uitgewist voor daglichttoetreding en vitrines.

Dit boek is het eerste deel van een serie waarin het bouwproces van een MVRDV-gebouw centraal staat. Vaak ziet de architectuurcriticus een gebouw op het moment van oplevering. Volgens MVRDV ziet hij dan een groot gebouwd compromis, zonder dat hij weet wat eraan vooraf is gegaan én voordat de gebruikers bezit van het gebouw hebben genomen. Die geschiedenis duurde bij De Glazen Boerderij maar liefst 33 jaar. Interessant is dat "De Glazen Boerderij - Biografie van een gebouw" het project van verschillende invalshoeken laat zien. Waar Beunen De Glazen Boerderij plaatst in de geschiedenis van het dorp vertelt Maas kernachtig over de ontwerpen die hij voor Schijndel heeft gemaakt.

Informatie: De glazen boerderij - Biografie van een gebouw / Auteurs: Gerard Buenen, Winy Maas / Paperback / Nederlands / 400 pagina's / Uitgever: nai010 Uitgevers / ISBN: 978-94-6208-087-4