27-05-2014 - Recentelijk streed de Stichting Mart van Schijndel met succes voor behoud van de LOKV-pui in Utrecht. Het nieuwste wapenfeit van de stichting is een boek over de eigen woning van de architect.
tekst: Bart van Hoek / beelden uit het besproken boek
Architect en ontwerper Mart van Schijndel (1943-1999) realiseerde in 1992-95 zijn eigen woning op een binnenterrein in de binnenstad van Utrecht. Dit huis is sinds 1999 Nederlands jongste (gemeentelijk) monument. Van Schijndel ontwierp de woning op een onregelmatig vierhoekig terrein. Omdat hij geen ramen in de muren naar de aangrenzende kavels kon maken werd het een patiowoning. De plattegrond wordt gestructureerd door een onregelmatige driehoek waarvan 2 hoekpunten samenvallen met hoeken van het kavel en de derde precies op het midden van de tegenoverliggende zijde. De driehoek met woonkamer is het hart van de woning. Aan twee, tegenover elkaar liggende, zijden zijn er grote glazen puien aan de patio's. Aan de andere zijden twee zones met de overige ruimten van de woning. Deze vorm zorgt voor vertekening van het perspectief, waardoor de woonkamer vanaf bepaalde punten groter of juist kleiner lijkt dan hij is.
Het 22 jaar oude huis is veelvuldig gepubliceerd en won De Rietveldprijs. Dit is echter de eerste uitgebreidere publicatie waarin bijvoorbeeld ruimte is voor aspecten als detaillering en kleurgebruik. De auteurs, fotograaf en grafisch ontwerper verbleven voor het boek 24 uur in het huis, zodat ze het gedurende een hele dag konden beleven. Het boek bevat teksten van architectuurcriticus Arjen Oosterman, architect Hans van Heeswijk en bewoonster en oprichter van de Stichting Mart van Schijndel Natascha Drabbe. Het boek bevat nieuwe foto's van Imre Csany en nog niet eerder gepubliceerde ontwerpschetsen. Bij het boek zit ook de film die in 1995 werd vertoond bij de uitreiking van de Rietveldprijs aan Van Schijndel.
De vergelijking met die andere Utrechtse meubelmaker en architect, Rietveld dringt zich op, bijvoorbeeld in de bespreking door Hans van Heeswijk van de vele eigenwijze en soms kwetsbare details. Neem bijvoorbeeld de keukenkastjes die scharnieren op kitvoegen of de traprand met onder verstek afgezaagde natuurstenen treden, zodat het vlak van de gestucte wand haaks hierop tot de hoek kan doorlopen en een natuurstenen rand afwezig blijft. Met de openslaande glazen puien op drie hoeken van de patio's refereert Van Schijndel aan het hoekraam in het Rietveld Schröderhuis. Hier ook weer zo'n bijzonder detail. Mart van Schijndel ontwikkelde een dubbel scharnier, zodat ook de puien in de scherpe hoek kunnen openklappen. Enkele van deze details lijken niet te stroken met een uitspraak van Van Schijndel in de bijgeleverde film dat hij een "probleemloos huis" wilde maken.
Informatie: Van Schijndelhuis - Het woonhuis van architect Mart van Schijndel / auteurs: Natascha Drabbe, Hans van Heeswijk en Arjen Oosterman, met een voorwoord van Raymond Richard Neutra / Grafisch ontwerp: Kummer & Herrman / Hardcover / 112 pagina’s / Formaat: staand 21 x 24 cm / Uitgever: NDCC Publishers / ISBN Nederlandse editie: 978 90 803635 0 2 / ISBN Engelse editie: 978 90 803635 8 8 / prijs: 29,00 euro
Lees verder...
