Recensie: Jos. Bedaux architect (1910-1989)

10-05-2010 - De Stichting Bibliografieën en Oeuvrelijsten van Nederlandse Architecten en Stedebouwkundigen, BONAS, werd in 1994 opgericht met als doel gegevens over het Nederlands architectonisch erfgoed te documenteren en te ontsluiten.

Afbeeldingen uit het besproken boek. Van boven naar beneden: het hoofdgebouw van de Katholieke Economische Hogeschool Tilburg (1954-1962) (foto Jan Versnel), het Koopmansgebouw Katholieke Economische Hogeschool, Tlburg (1965-1971) (foto Jan Versnel), de Platanenbuurt, Bergen op Zoom (1946 - 1948) (foto M. Kort) en de Openluchtschool San Domenico, Goirle (1958) (foto Jan Versnel).

BONAS geeft onder meer een boekenreeks uit. Dit zijn monografieën van architecten, waarvan tot op heden nog niet een volledig overzicht is verschenen. De nieuwste uitgave in de reeks gaat over architect Jos. Bedaux.

Jos. Bedaux was autodidact. Bedauxs carrière als architect begon toen hij ontwerpen voor het aannemersbedrijf van zijn vader ging maken. Zijn ideeën over ontwerpen werden onder meer beïnvloed door de reizen die hij naar het plaatsje Rothenburg ob der Tauber in Beieren en het werk van Le Corbusier in Frankrijk maakte.

Bedauxs oeuvre is omvangrijk. Vrijstaande woonhuizen maken een groot deel uit van zijn werk. Hij ontwierp er zo'n 100. Deze woningen met hellend pannen of leien dak en metselwerk hebben vaak een hoofdvolume met lagere aanbouw. Andere gemeenschappelijke kenmerken zijn de lantaarn bij de entree en de toepassing van dakkapellen. Hoewel Bedaux ook werken realiseerde in Noord-Nederland en België staat het meeste van zijn werk in Noord-Brabant.

Zijn bekendste werk is het moderne kalkzandstenen hoofdgebouw van de Katholieke Economische Hogeschool Tilburg. In de loop der jaren maakte Bedaux, onder meer vanwege aanpassing in het programma van eisen, vier ontwerpen. Het derde maakte hij in samenwerking met Jan van der Laan. Het uiteindelijke resultaat is een gebouw met een bijna vierkante plattegrond. Het gebouw heeft drie lagen en twee asymmetrisch geplaatste binnenhoven.

Hans Ibelings omschrijft in zijn voorwoord drie punten die volgens hem uniek zijn aan het werk van Jos. Bedaux. Dit werk is niet met een stijl of stroming te omschrijven maar loopt, zoals Ibelings het omschrijft: "van romantisch traditionalistische stijl tot verfijnd modernisme". De woningen die Bedaux ontwierp zijn enorm populair en worden onder de naam Bedaux aangeprezen door makelaars. Het familiebedrijf, dat ruim 70 jaar bestaat word in dezelfde stijl voortgezet door de zonen en kleinzonen van Jos.

Jos. Bedaux architect (1910-1989) is een prachtige monografie. Er is volop geprofiteerd van het goed gedocumenteerde archief. Jos. Bedaux liet namelijk zijn voltooide gebouwen door professionele architectuurfotografen vastleggen. Het enige gemis is dat er weinig tekeningen zijn opgenomen; plattegronden of doorsneden zouden met name de meer complexe gebouwen kunnen verhelderen.

Informatie: Jos Bedaux. Architect (1910-1989) / Auteurs: Christel Leenen m.m.v. Evelien van Es / Uitgever: Stichting Bonas / 259 pagina’s / Afmetingen: 22x26 centimeter / prijs: 32,- euro / ISBN: 978-90-76443-38-0.