Recensie: Dutch Mountains

27-11-2011 - "Dutch Mountains" is het nieuwe boek van architect Francine Houben en haar architectenbureau Mecanoo. Vandaag is in het Nederlands Architectuurinstituut het eerste exemplaar overhandigd aan Gerdi Verbeet, de voorzitter van de Tweede Kamer. Op deze plaats een recensie over het boek.

Mecanoo ontstond begin jaren tachtig nadat Francine Houben, Roelf Steenhuis, Henk Döll, Erick van Egeraat en Chris de Weijer de prijsvraag voor studentenhuisvesting aan het Kruisplein in Rotterdam wonnen. Het bureau werd groot met ontwerpen voor humane, moderne, woningbouwprojecten. Na het vertrek van Henk Döll, die in navolging van Roelf Steenhuis, Erick van Egeraat en Chris de Weijer een eigen architectenbureau opzette bleef Francine Houben bij Mecanoo achter. Onder haar leiding als creatief directeur is Mecanoo inmiddels een van de Nederlandse architectenbureaus geworden die grote prestigieuze projecten over de gehele wereld realiseert.

De publicatie van "Dutch Mountains" komt op een moment dat de twee grootste projecten uit de geschiedenis van Mecanoo in aanbouw zijn: de bibliotheek in Birmingham en Wei-Wu-Ying Center for the Arts in Kaoshiung, Taiwan. Het boek, met een interview door Jan Tromp en fotografie van Harry Cock, wordt gepresenteerd als een "architectuurboek dat geen architectuurboek wil zijn." De titel "Dutch Mountains" verwijst naar de jeugd van Francine Houben, die is opgegroeid in Zuid-Limburg en naar haar bouwwerken in het vlakke Nederlandse landschap, met de hoge toren Montevideo als "Mount Everest".

Harry Cock maakte de fotoreportages voor het boek. Zijn foto's tonen bijvoorbeeld de bibliotheek in Birmingham. Via beelden van de industriële stad, het stadscentrum en het straatleven komt de lezer uiteindelijk bij de in aanbouw zijnde bibliotheek in het centrum uit. Op een centraal plein wordt tussen een theater uit de jaren zeventig en een klassiek pand de grootste bibliotheek van Europa gebouwd. Het hart van dit gebouw zal worden gevormd door de Rotunda, een grote centrale cilindervormige vide. Een vorm die verwijst naar de eerder getoonde beelden van industriële objecten en een moderne cilindervormige toren in de stad. Die manier van presenteren past goed bij hoe Houben aan een opdracht begint, ze verkent de omgeving van een nieuw project te voet.

De bibliotheek in Birmingham is een van de acht in het boek opgenomen projecten. Houben koos vier Nederlandse en vier buitenlandse projecten van Mecanoo, waaronder woontoren Montevideo te Rotterdam, congrescentrum La Llotja de Lleida in Noord-Spanje, Wei-Wu-Ying Center for the Arts in Kaoshiung en het exclusieve, in de Zuid-Koreaanse heuvels gelegen, Whistling Rock County golfclubhuis. De laatste twee projecten in Azië zijn in aanbouw en over deze projecten is nog niet veel gepubliceerd.

Centraal in het boek staat het interview van Jan Tromp met Francine Houben. Dit interview gaat over een groot aantal onderwerpen waaronder volkshuisvesting, de manier van werken bij Mecanoo, "We waren nooit met geld bezig, dat ging langs ons heen" en de ontwikkeling van de architectuur: "De jonge generatie moet weer terug naar de basis, vind ik...De tijd van het grote geld is voorbij en men moet zich in Europa afvragen hoe om te gaan met bijvoorbeeld bestaande bouw, met kleinere projecten."

Ze geeft aan een afkeer van prestige projecten als de Gazprom wolkenkrabber bij Sint Petersburg te hebben. Volgens haar onderscheidt Mecanoo zich door publieke gebouwen te ontwerpen, gebouwen voor de gewone bevolking. Ook doet ze nog steeds veel woningbouw, al is dit aandeel gekrompen van 80 naar 30 procent. Ze besluit het interview met een opmerking over de begintijd van het bureau: "Met Mecanoo hebben wij een belangrijke rol gespeeld in de verandering van het denken. Ik heb de wereld een beetje beter gemaakt".

Hoewel er in het boek slechts ruimte is voor 8 projecten zijn er door Houben diverse gebouwen gekozen die 10 jaar geleden al uitgebreid zijn gepubliceerd in het boek "Compositie, contrast, complexiteit". Echter, de opzet met het interview en de fotorapportages van de 8 projecten, maken van "Dutch Mountains" een interessant document over het leven en werk van Francine Houben.

Informatie: Dutch Mountains / Auteur: Jan Tromp / Fotografie: Harry Cock / Redactie: Hanneke Hollander / Paperback / 352 pagina’s Afmetingen: 174 x 30 x 221 mm / Nederlands, Engels, Chinees / Uitgeverij De Kunst / Prijs: € 29,95 / ISBN 978-94-91196-00-3