Reportage Museumkwartier Den Bosch

23-05-2013 - Architectuur.ORG nam een kijkje in het Museumkwartier te Den Bosch met het gerenoveerde Noordbrabants Museum en het nieuwe Stedelijke Museum 's Hertogenbosch. Het ontwerp is van Bierman Henket Architecten.

tekst en foto's: Bart van Hoek

In 1999 ontstonden de eerste plannen voor nieuwbouw van museum Het Kruithuis. Het vrijkomen van de panden in de Bossche binnenstad achter het Noordbrabants Museum was aanleiding voor een verregaande samenwerking tussen het Kruithuis, dat verder gaat onder de naam Stedelijk Museum 's-Hertogenbosch, en het Noordbrants Museum. De musea werken samen op het gebied van de ondersteunende diensten als kantoorruimte, de beveiliging én stemmen de programmering op elkaar af.

In 2004 won Bierman Henket Architecten de ontwerpprijsvraag. De opgave omhelst renovatie, verbouwing en nieuwbouw van totaal 5.000 m². De oplevering dit jaar valt toevallig samen met twee andere musea van Bierman Henket, De Fundatie in Zwolle en het Fries Museum in Leeuwarden, eerder besproken in deze nieuwsrubriek.

Architect Janneke Bierman omschrijft het Noordbrabants Museum als "een ontdekkingsreis in tijd en ruimte." Het complex met historische gebouwen werd in 1987 uitgebreid met twee vleugels van Wim Quist voor de komst van het Noordbrants Museum. In het oude deel zijn de oorspronkelijke elementen teruggebracht en zijn de klimaatinstallaties verbeterd. Deze laatsten zijn bijvoorbeeld weggewerkt achter de lambrisering boven de plint. Enkele van deze elementen zijn geperforeerd voor de toe- en afvoer van lucht. De zalen worden witter richting de Quist-vleugels. Deze daglichtzalen kregen enkele nieuwe doorkijkjes richting tuin. De Quist-vleugel is uitgebreid met een nieuwe zaal en aan de achterzijde, om een blinde gevel te voorkomen, vijf nieuwe woningen.

Centraal in het Museumkwartier ligt de publieke verbindingsstraat. Dit bouwdeel heeft de voor Bierman Henket karakteristieke vormgeving: een glazen pui achter ranke stalen kolommen en een ver uitkragend dak. De pui is gericht op de ten zuiden van de verbindingsstraat gelegen paleistuin. Deze tuin, die geheel is omsloten door het museumcomplex is ontworpen door MDT Landschapsarchitecten.

Tussen beide musea ligt verder het 19e-eeuwse gebouw van de Provinciale Griffie. Hierin zijn gemeenschappelijke functies zoals een auditorium, een restaurant, een museumwinkel en kantoorruimten ondergebracht.

Aan de westzijde van het gebouwencomplex ligt het drielaags Stedelijk Museum 's-Hertogenbosch. Op de begane grond zijn de publieksvoorzieningen, daarboven de zalen. De bovenste zaal is een daglichtzaal met sheddak.

Ondanks zijn ligging aan een steeg achter een poort trekt het gebouw van het Stedelijk Museum 's-Hertogenbosch de aandacht van de voorbijganger. Het gebouw heeft een glinsterende groene gevel opgebouwd uit keramisch elementen en achter de glazen pui van de entree de witte ronde hoofdtrap. Dit is de blikvanger van het gehele complex.

Morgen wordt Museumkwartier geopend door Prinses Beatrix. In het najaar gaat ook de grootste zaal van het Noordbrabants Museum open, De Brabantzaal, dat het verhaal van Brabant toont.