Recensie: Architectuurjaarboek 2012/13

22-04-2013 - Vandaag is "Architectuur in Nederland - Jaarboek 2012/13", in het Rijksmuseum gepresenteerd. Een recensie over deze 26e editie van het jaarboek volgt hier.

Dit is het eerste jaarboek van een nieuwe redactie bestaande uit Tom Avermaete (universitair hoofddocent faculteit bouwkunde, TU Delft), Hans van der Heijden (architect, medeoprichter biq architecten), Edwin Oostmeijer (projectontwikkelaar) en Linda Vlassenrood (curator, architectuurcriticus en programmadirecteur international New Town Institute). Binnen de strakke formule met 4 teksten en 30 projecten heeft de redactie enige kleine aanpassingen gedaan. Helaas zijn de pagina's met foto's van wel bezochte, maar niet opgenomen, projecten verdwenen. Nieuw is een onderverdeling naar projectsoort met een korte inleidende tekst (zorg en onderwijs / seriematige woningbouw / particuliere woningbouw / publieke gebouwen).

Van de vier teksten gaat dit keer slechts 1 artikel over de stand van de bouw, architectuur en de crisis: "Het huidje doen" van Edwin Oostmeijer. "De sociaal-democraten willen en kunnen het niet meer, het volk verheffen door volkshuisvesting en architectuur. Zij zien vooral geld dat bij woning-corporaties kan worden weggehaald. Liberalen lijken alleen nog maar wegen te willen aanleggen." zegt hij over de politiek in zijn inleiding. In het slot verduidelijkt hij met een citaat van cabaretier Theo Maassen de verhouding tussen opdrachtgever en architect: "Het is misschien niet erg dat wij elkaar zijn kwijtgeraakt. Wij zijn alleen vergeten af te spreken waar wij elkaar weer vinden."

Linda Vlassenrood schrijft in "Architectuur met een kleine boodschap" over het werk van Happel Cornelisse Verhoeven Architecten, korth tielens architecten en Zecc Architecten, allen bureaus die zich niet mengen in het architectuurdebat en alle aandacht steken in maakbaarheid, materiaal en detail. Tom Avermaete bespreekt het gebrek van aandacht voor het ontwerp van de toegang van publieke gebouwen: "De publieke toegang als gebaar". Tot slot volgt een interview van Hans van der Heijden met Hans Kollhoff, de architect van de JuBi-torens in Den Haag. Verrassend is dat Kollhoff bijzonder positief over de Nederlandse bouwpraktijk is.

Amsterdam University College (Mecanoo), Kaap Skil (Mecanoo), De Boekenberg (MVRDV), Het Hofbad (Venhoeven CS), Gemeentehuis Hardenberg (de Architekten CIE. & IAA), MetaForum TU Eindhoven (Ector Hoogstad) en Combiwerk Delft (VMX). De lijst met (prijswinnende) projecten die je in het architectuurjaarboek zou verwachten, maar er niet in staan, is dit jaar wel erg lang. In dit licht is het vreemd dat bij de wél geselecteerde projecten meerdere uit 2011 stammen. Onder de 30 projecten is veel particuliere woningbouw, met verrassende ontwerpen als een torenwoning van Marie-José Van Hee en een binnenstedelijke ontwikkeling voor zes gezinnen, de Elandshof in Amsterdam door Bastiaan Jongerius.

De nieuwe jaarboekredactie drukt inhoudelijk een geheel eigen stempel op het jaarboek met meer aandacht voor bescheiden opgaven en traditionele architectuur. De artikelen zijn informatiever en leesbaarder dan in vorige edities, iets dat zeker ook zal samenhangen met de interessante onderwerpkeuze. De keuze om een van de artikelen in interviewvorm te doen heeft goed uitgepakt. Een kritiekpuntje op "Architectuur in Nederland - Jaarboek 2012/13" is de enigszins onevenwichtige projectkeuze, waarin een aantal voor de hand liggende projecten ontbreken.

De opgenomen projecten: Het Hogeland College (ADP architecten), Brede school Rietwierde (Gianni Cito/Dok), Hestia Kindcentrum (NEXT architects / Claudia Linders), Koninklijke Kentalis beschermd wonen (Ector Hoogstad), Het Buro/De Bovenkamer (Krill/Christian Müller), De Nieuwe Noorder (Herman Zeinstra / Gianni Cito/Dok), Onderwijscentrum Erasmus MC (Claus en Kaan), Woningbouw en zorgcentrum De Keyzer (FRANTZEN et al), Renovatie 3 flatgebouwen Gentiaanbuurt (Hans van Heeswijk), Woningbouw Molenplein fase 1 (Geurst & Schulze / Tony Fretton), Justuskwartier (Molenaar & Co / Hebly Theunissen) / De Oriënt (WAM architecten) / Woningbouw LommerRijk (korth tielens) / Woningbouw LommerRijk (Wingender Hovenier) / Woningbouw Elandshof (Bastiaan Jongerius) / Dutch Mountain (denieuwegeneratie) / Streepjeshuis (GAAGA) / Woonhuis Zuidzande (Marie-José Van Hee) / House Like Village (Marc Koehler) / Woonhuis/atelier Tussen de Lakens|Damast (Abbink X De Haas) / Woonhuis Hoflaan (MaccreanorLavington) / Noord-Hollands Archief (Happel Cornelisse Verhoeven) /Herinrichting en uitbreiding Drents Archief (Zecc) Cultuurcluster Nieuwegein (Van Dongen-Koschuch / de Architekten Cie.) / Het nieuwe Rijksmuseum (Cruz y Ortiz) / Stedelijk Museum Amsterdam (Benthem Crouwel) / EYE filmmuseum (Delugan Meissl) / Noorderparkbar (Bureau SLA/Overtreders W) / Ministeries van JuBi (Hans Kollhoff) / Huis VolkerWessels (De Zwarte Hond).

Informatie: Architectuur in Nederland - Jaarboek 2012/13 / redactie: Tom Avermaete, Hans van der Heijden, Edwin Oostmeijer, Linda Vlassenrood / Vormgeving Joseph Plateau / Nederlands/Engels / Paperback / 184 pagina's / Afmetingen: 320 x 240 mm / ISBN: 978 94 6208 043 0 / Prijs: € 39,50