Recensie: 100 huizen 100 iconen

25-10-2009 - Bij uitgeverij Thoth verscheen het boekk "100 huizen 100 iconen." Een recensie over deze uitgave.

De omslag met het eigen huis van Charles Gwathmey en twee projecten uit het boek: Hill House van Charles Rennie Mackintosh (1903) in Schotland en Maison à Bordeaux van Rem Koolhaas (1998).

De vrijstaande woning is een van de meest bijzondere opgaven voor een architect. Het biedt de architect soms ruimte voor experiment. Het levert woningen op die hun tijd ver vooruit zijn zoals die van meubelontwerpers Chareau en Rietveld die respectievelijk het Maison de Verre in Parijs en het Rietveld Schröderhuis in Utrecht ontwierpen. Een experiment dat niet altijd slaagt zoals in het onbewoonbare Villa Savoie van Le Corbusier of House VI van Peter Eisenman, dat na veel problemen niet meer lekte.

"100 huizen 100 iconen - architectonische meesterwerken sinds 1900" presenteert deze huizen met veel foto's, enkele plattegronden en een pagina tekst per object. Ook is er informatie opgenomen over de architect zelf met een korte biografie en een lijst met enkele werken. In de inleiding beschrijft Dominic Bradbury de ontwikkeling van het woonhuis. Hoewel er woningen uit alle continenten, behalve Afrika worden gepresenteerd, ligt de nadruk op woningen uit de Verenigde Staten en Groot-Brittannië. Er zijn twee projecten uit Nederland opgenomen: Jan Benthems eigen woning Hardglas in Almere en het Möbius-huis in het Gooi van UNStudio. De publicatie van dit ruim 600 pagina's tellende boek is een samenwerking van Thoth met de Belgische uitgever Lannoo.

Bij een groot aantal huizen is de relatie tot het landschap en het uitzicht belangrijk. De huizen vormen een ideaal decor voor films, zoals bijvoorbeeld het Elrod Residence in Palm Springs, dat met zijn bloemachtig dak van in het werk gestort beton figureerde in de James Bond film Diamonds are Forever of het futuristische Sculptured House van Charles Deaton in de film Sleeper van Woody Allen uit 1973.

De huizen in het boek zijn vaak de eigen woning van de architect of een huis voor familie. Hierdoor kreeg de architect meer vrijheid bij het ontwerpen. "100 huizen 100 iconen" laat extremen zien. Zo zijn er de bijzonder transparante woning van Werner Sobek in Stuttgart en de geheel gesloten als bunker of ruimteschip vormgegeven woning van Agustín Hernández op een paal in Mexico-Stad.

De auteur koos voor een opzet waarbij van elke architect slechts één woning wordt besproken. Hierdoor ontsnapt hij aan de voorspelbaarheid en komen ook de minder bekende vrijstaande woningen aan bod. Het boek biedt meer dan het overbekende Fallingwater van Frank Lloyd Wright of het Glass House van Philip Johnson. Zo stuit je bijvoorbeeld op verrassingen als het "Palais Bulles" uit 1989 van Antti Lovag, een leerling van Jean Prouvé. Deze woning bestaat uit louter bolvormen. De bewoners kijken door vissekom-achtige ramen naar de Middelandse Zee aan de Côte d'Azur. Het zijn vooral dit soort ontdekkingen die "100 huizen 100 iconen" waardevol maken.

Informatie: 100 huizen 100 iconen - architectonische meesterwerken sinds 1900 / Auteur: Dominic Bradburt / Fotografie: Richard Powers / Nederlandstalig / Gebonden / Formaat 26 x 28 centimeter / 638 pagina's / Uitgeverij: Thoth / prijs: € 39,90 / ISBN 978 90 77699089.