Recensie: F.P.J. Peutz (1896 - 1974)

04-07-2013 - Architect Peutz is het onderwerp van de laatste uitgave in de reeks van de Stichting Bibliografieën en Oeuvrelijsten Nederlandse Architecten en Stedebouwkundigen (BONAS).

Peutz verwierf als architect vooral bekendheid met zijn overwegend moderne gebouwen in Heerlen als het Schunck Glaspaleis (1933-1935) en het gemeentehuis (1936-1948). Het eerste staat zelfs geplaatst op een lijst van 1000 belangrijkste gebouwen uit de twintigste eeuw door de Union of International Architects. Zijn oeuvre is nogal hetrogeen, het bevat zowel traditionele als moderne gebouwen.

De ondertitel van het boek "Romantisch Rationalist" verwijst naar de 'romantische' vorm van de meer traditionele kerken en woningbouw uit zijn oeuvre. Voor deze gebouwen maakt hij echter als 'rationalist' gebruik van toen nieuwe bouwtechnieken als beton. Kritiek van Granpré Molière op het gebruik van beton in religieuze architectuur in het R.K. Bouwblad leidde uiteindelijk tot een einde aan de medewerking van Peutz aan dit tijdschrift.

Bijzonder is het verhaal rond het lidmaatschap van Peutz bij de Bond Nederlandsche Architecten (BNA). Hij werd in 1929 als eerste (en enige) Limburger lid van de BNA. In 1936 heeft hij zijn lidmaatschap opgezegd, omdat er geen nieuwe Limburgse leden werden toegelaten.

De inventarisatie van BONAS laat de grote verscheidenheid in het oeuvre van Peutz zien. Typisch tradtionele kerken en woonhuizen wisselen elkaar af met opvallend moderne gebouwen, zoals zijn haast Corbusiaanse eigen woning en een winkelwoning met grote glazen pui (1939), beide in Heerlen. In het Gemeentehuis in Tegelen (1938-1941) komen deze stromingen samen in 1 gebouw. Van buiten heeft het een traditionele, klassieke, opbouw. Binnen in de hal past Peutz dezelfde wit geschilderde paddenstoelkolommen toe als in het Glaspaleis.

Een punt van kritiek op de uitgave is de kwaliteit van het beeldmateriaal. BONAS zou in volgende delen meer aandacht mogen besteden aan de foto's van de huidige toestand. Verder is "F.P.J. Peutz (1896 - 1974) - Romantisch rationalist" wederom een informatieve uitgave in een inmiddels indrukwekkende reeks over Nederlandse ontwerpers.

Informatie: F.P.J. Peutz. 1896-1974 - Romantisch Rationalist / Auteurs: Rosa Visser-Zaccagnini, Harry Broekman / Paperback / Nederlands / 248 pagina's / Uitgever:BONAS / ISBN: 978-90-76643-65-6