Aldo Ernest van Eyck

Hubertushuis

Pastoor van Arskerk

Sonsbeekpaviljoen / Aldo van Eyckpaviljoen

Burgerweeshuis

Invloedrijke, eigenzinnige architect die met architecten als Herman Hertzberger en Piet Blom de grondlegger van het structuralisme in Nederland is. Hij zat samen met onder andere Jaap Bakema in de redactie van tijdschrift Forum, mede-oprichter van Team 10 en was van 1966 tot en met 1984 buitengewoon hoogleraar aan de TU Delft.

Opleiding

Van Eyck, zoon van journalist en dichter Pieter Nicolaas van Eyck, groeide op in Engeland. Hij volgde in Den Haag de MTS aan de Koninklijke Academie voor de Schone Kunsten (1935-1938) en daarna in Zürich de Eidgenössische Hochschule (1938-1942). Na zijn afstuderen bleef hij in Zwitserland tot het einde van de Tweede Wereldoorlog. Via Cornelis van Eesteren werd hij in 1946 ontwerper op de stedenbouwkundige afdeling van Publieke Werken in Amsterdam, waar hij zo'n 700 kinderspeelplaatsen voor de stad ontwierp.

Architectenbureau

In 1951 startte Van Eyck zijn eigen architectenbureau. Hij brak door met zijn ontwerp voor het Burgerweeshuis in Amsterdam-Zuid, dat in binnen- en buitenland werd gepubliceerd en een nieuwe stroming inluidde, het structuralisme. Hij werkte in de periode 1971 - 1982 samen met architect Theo Bosch. Na een conflict met Bosch over het ontwerp van het P.C. Hoofthuis zette hij in 1982 met zijn vrouw Hannie van Eyck het bureau voort. Onder meer de architecten Rudy Uytenhaak, Jo Coenen, Lucien Lafour, Paul de Ley en Abel Blom (de zoon van Piet Blom) werkten bij het architectenbureau van Aldo van Eyck.

Ontwerpideeën

Van Eyck liet zich inspireren door de architectuur van Noord-Afrikaanse volken, zoals de kashba. Hij vond dat tegenstellingen in "tweelingfenomenen" tot elkaar moesten worden gebracht. Dit "tussen" zou op alle schaalniveaus, van groot en klein, deel en geheel, huis en stad, moeten worden toegepast.

Uitspraken

Aldo van Eyck stond bekend om zijn felle uitspraken over opdrachtgevers en andere architecten. Na een ruzie met de opdrachtgevers van het Burgerweeshuis zegt hij "Ik bouw voor zwijnen." Aldo trok woedend+Den Haag praat gewoon door over ingetrokken plan voor monument, Trouw, 29-10-1983 zijn ontwerp voor een Koningin Wilhelminamonument in Den Haag in, nadat een kleine meerderheid van Burgemeester en Wethouders een negatief advies gaf voor de op het Lange Voorhout geplande koepel. Het plan gaat niet door. In Rats, Posts and other Pests (1981) had hij kritiek op het werk van de neo-rationalisten als Aldo Rossi en postmodernisten als Venturi. In Nederland was Aldo van Eyck tegenstander van het werk van architect en rationalist Carel Weeber, die hij Carel W. noemde.

Onderscheidingen

In 1990 ontving Aldo van Eyck de Britse Royal Gold Medal+Aldo van Eyck krijgt de Royal Gold Medal, De Telegraaf, 23-3-1990 Hij was erelid+Architectenbond eert Aldo van Eyck dubbel, Limburgsch Dagblad, 14-5-1994 van de Bond Nederlandse Architecten. Ook kregen Aldo en Hannie van Eyck beiden een Koninklijke onderscheiding, Aldo werd benoemd tot commandeur in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Hannie werd benoemd tot ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw+Onderscheiding voor Van Eyck, Algemeen Dagblad, 30-6-1998.

Nalatenschap

Na de dood van Van Eyck werkte Hannie van Eyck met medewerker Abel Blom tot begin 2008 nog aan enkele projecten: het Hunebedmuseum, de herbouw van het Sonsbeekpaviljoen en renovaties van ESTEC en het Burgerweeshuis.+De beladen erfenis van Aldo van Eyck, Delta, 9-4-2008 Het archief van Aldo en Hannie van Eyck wordt in 2025 opgenomen in de Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw van het Nieuwe Instituut te Rotterdam.

datum laatste wijziging: 01-11-2025